Verša žessi lög samžykkt ķ haust óbreytt

 Į virkilega aš taka śt śr lögunum sem eru enn ķ gildi hlutaskipti įhafna.
 
 
Žskj. 981  —  590. mįl.   Frumvarp til laga um hvali. (Lagt fyrir Alžingi į 138. löggjafaržingi 2009–2010.)                                                                1. gr.Hvalastofnar į Ķslandsmišum eru sameign ķslensku žjóšarinnar. Markmiš laga žessara er aš stušla aš verndun hvala samhliša hagkvęmri og sjįlfbęrri nżtingu hvalastofna. Rįšherra skal viš įkvaršanir ķ žessu efni lķta til hafréttarsamnings Sameinušu žjóšanna.Śthlutun veišiheimilda samkvęmt lögum žessum myndar ekki eignarrétt eša óaftur­kallanlegt forręši einstakra ašila yfir veišiheimildum.                                                               2. gr.Lög žessi gilda um veišar ķslenskra skipa į hvölum innan ķslenskrar fiskveišilögsögu og eftir žvķ sem viš getur įtt um hvalveišar ķslenskra skipa utan ķslenskrar fiskveišilögsögu. Jafnframt gilda lög žessi um vinnslu og nżtingu hvalaafurša.                                                               3. gr.Sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarrįšuneytiš fer meš yfirstjórn hvalveiša samkvęmt žessum lögum.Hafrannsóknastofnunin annast vķsindalega rįšgjöf fyrir rįšuneytiš um vernd og sjįlfbęra nżtingu hvalastofna hér viš land.Fiskistofa annast śtgįfu leyfa til veiša į hvölum og eftirlit meš žeim. Rįšherra setur reglugerš um framkvęmd og inntak eftirlits Fiskistofu.Matvęlastofnun annast eftirlit meš vinnslu og heilbrigši hvalaafurša. Rįšherra setur reglugerš um vinnslu og heilbrigšiseftirlit meš hvalaafuršum. Jafnframt setur rįšherra reglur um hįmarksnżtingu hvals.                                                               4. gr.Allar veišar į hval eru bannašar įn sérstaks leyfis Fiskistofu. Veišar į smįhvölum skulu žó ašeins hįšar leyfi Fiskistofu aš žęr séu stundašar ķ atvinnuskyni. Til smįhvala flokkast žeir hvalir sem hvorki teljast til skķšishvala (Mysticeti) né bśrhvals (Physeter macro­ce­pha­lus). Föngun į lifandi hvölum er bönnuš nema aš fengnu sérstöku leyfi rįšherra.Viš veitingu leyfa til hvalveiša koma ašeins til greina skip sem hafa haffęrisskķrteini og skrįsett eru į skipaskrį Siglingastofnunar Ķslands. Skulu eigendur žeirra og śtgeršir full­nęgja skilyršum til aš stunda veišar ķ fiskveišilandhelgi Ķslands sem kvešiš er į um ķ lögum um fjįrfestingu erlendra ašila ķ atvinnurekstri og lögum um veišar og vinnslu erlendra skipa ķ fiskveišilandhelgi Ķslands.

                                                              5. gr.Rįšherra getur ķ reglugerš sett öll žau įkvęši sem hann telur naušsynleg til aš framfylgja įkvöršunum sem samžykktar hafa veriš į grundvelli alžjóšasamninga sem Ķsland er ašili aš.Hafi Ķsland nżtt sér rétt sinn til aš mótmęla eša gera fyrirvara viš samžykktir um vernd og nżtingu hvalastofna sem geršar hafa veriš į grundvelli alžjóšasamninga sem Ķsland er ašili aš getur rįšherra aš fengnum tillögum Hafrannsóknastofnunarinnar sett ķ reglugerš reglur sem hann telur naušsynlegar til aš tryggja vernd og hagkvęma nżtingu hvalastofna.                                                               6. gr.Hafrannsóknastofnunin gerir, į grundvelli sjįlfbęrrar nżtingar, tillögur til rįšherra um veišižol nytjahvala til tveggja įra ķ senn. Tillögur Hafrannsóknastofnunarinnar skulu liggja fyrir eigi sķšar en ķ jśnķ annaš hvert įr vegna tveggja nęstu almanaksįra.Rįšherra skal, įšur en hann tekur įkvöršun um fyrirkomulag hvalveiša kynna tillögur Haf­rannsóknastofnunarinnar og forsendur žeirra og veita žeim sem vilja koma athuga­semd­um sķnum į framfęri viš rįšherra mįnašarfrest til žess. Aš žeim fresti lišnum įkvešur rįš­herra meš reglugerš hvaša tegundir hvala skuli leyft aš veiša į tilteknu veišitķmabili og hve marga hvali af hverri tegund. Sś įkvöršun tekur ekki til veiša į smįhvölum nema rįšherra hafi įkvešiš aš setja frekari reglur um veišar į žeim.Žį įkvešur rįšherra ķ reglugerš fyrirkomulag veiša į komandi veišitķmabili og getur hann m.a. įkvešiš aš skipta skuli žeim fjölda hvala, sem leyfilegt er aš nżta śr hverri tegund į viškomandi veišitķmabili, aš hluta eša öllu leyti į einstök skip eša svęši. Viš žį įkvöršun getur hann m.a. tekiš miš af veišireynslu, bśnaši og stęrš skips.                                                               7. gr.Rįšherra kvešur ķ reglugerš į um nįnara fyrirkomulag hvalveiša og getur hann:

1.   Bannaš eša takmarkaš veišar į tilteknum hvalategundum eša į įkvešnum svęšum.

2.   Bannaš veišar į tilteknum hvalategundum undir įkvešinni lįgmarksstęrš.

3.   Bundiš veišar į tilteknum hvalategundum viš įkvešiš tķmabil.

4.   Takmarkaš fjölda veiddra hvala śr einstökum tegundum į tilteknu svęši eša ķ tiltekinn tķma.

Rįšherra setur reglur um veišiašferšir og bśnaš viš veišar į einstökum hvalategundum og skulu žęr reglur aldrei ganga skemur en reglur sem settar hafa veriš ķ alžjóšlegum sam­žykktum sem Ķsland er ašili aš. Žannig skal tryggt aš įvallt sé žeim veišiašferšum beitt sem deyša hvalinn į sem skemmstum tķma.

 

                                                             8. gr.

Fiskistofa annast śtgįfu leyfa til hvalveiša. Žegar fyrir liggja įkvaršanir rįšherra um fyrirkomulag hvalveiša, sbr. 6.–7. gr., kynnir Fiskistofa žęr reglur og auglżsir sķšan eftir umsóknum um veišileyfi. Ķ auglżsingu Fiskistofu skal koma fram aš upplżsingar um eftir­farandi atriši skuli įvallt fylgja umsóknum:

1.   Stęrš og gerš veišiskips.

2.   Śtbśnaš veišiskips.

3.   Žekkingu og reynslu įhafnar af hvalveišum.

4.   Skotvopnaleyfi og žjįlfun ķ mešferš skotvopna.

5.   Žįtttöku ķ nįmskeiši višurkenndu af Fiskistofu ķ mešferš skutulbyssa og sprengiskutla og ķ aflķfunarašferšum viš hvalveišar.


6.   Ašstöšu til vinnslu afurša sem er višurkennd af Matvęlastofnun.

7.   Önnur atriši er mįli skipta aš mati Fiskistofu.

Leyfi til hvalveiša eru gefin śt til tveggja įra ķ senn. Gjald fyrir leyfi til hvalveiša er 17.500 kr. og rennur žaš til Fiskistofu.

 

                                                             9. gr.

Eftirlitsašilum Fiskistofu er heimilt aš fara ķ veišiferšir meš hvalskipum og fara um borš ķ skip til athugunar į farmi, veišarfęrum og dagbók.

Eftirlitsašilum Matvęlastofnunar er heimill óhindrašur ašgangur aš žeim stöšum žar sem framleišsla og/eša dreifing hvalaafurša į sér staš. Jafnframt er eftirlitsašilum Fiskistofu heimill ašgangur aš öllum gögnum sem varša veišar og vinnslu. Śtgeršarmönnum, skip­stjórnar­mönnum og kaupendum afla, svo og umbošsmönnum, śtflytjendum, flutningsašilum, bönkum, lįnastofnunum og opinberum stofnunum, er skylt aš lįta rįšuneytinu eša Fiskistofu ókeypis ķ té allar žęr upplżsingar sem unnt er aš lįta ķ té og naušsynlegar eru taldar vegna eftirlits meš framkvęmd laga žessara.

 

                                                            10. gr.

Óheimilt er aš veiša hvalkįlfa og kś sem kįlfur fylgir. Ef mjólk finnst ķ jśgrum kśa skal veišileyfishafi į sinn kostnaš senda sżni til višurkenndrar rannsóknarstöšvar til greiningar į žvķ hvort kżr hafi veriš meš kįlfi nżlega. Senda skal Fiskistofu frumrit af nišurstöšu. Andvirši afurša mjólkandi kśa og dżra undir lįgmarksstęrš, sbr. 2. tölul. 1. mgr. 7. gr., skal renna ķ rķkissjóš.

 

                                                            11. gr.

Sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarrįšuneytiš getur gefiš sérstakt leyfi til hvalveiša ķ vķsinda­legu augnamiši. Leyfiš er hįš skilyršum sem rįšuneytiš įkvešur og žarf žį ekki aš fylgja fyrirmęlum laga žessara.

 

                                                            12. gr.

Eigendur skipa sem hafa leyfi til hvalveiša skulu greiša hvalveišigjald fyrir hvern veiddan hval. Žyngd hvers hvals skal metin śt frį lengd og ummįlsmęlingu hans en Hafrann­sókna­stofn­unin gefur śt sérstakar leišbeiningarreglur varšandi žessar męlingar. Greiša skal hval­veišigjald sem hér segir: Fyrir hver 500 kg af žannig metinni žyngd hvals skal greiša 2.860 kr.

Eigendur skipa sem hafa leyfi til hvalveiša skulu senda Fiskistofu upplżsingar um fjölda veiddra hvala og žyngd til śtreiknings į hvalveišigjaldi, sbr. 1. mgr., innan žess frests og į žvķ formi sem Fiskistofa įkvešur.

Fiskistofa leggur į hvalveišigjald ķ nęsta mįnuši eftir aš hvalur er veiddur. Fiskistofa innheimtir hvalveišigjald. Gjaldiš fellur ķ gjalddaga einum mįnuši eftir aš Fiskistofa sendir ašilum tilkynningu um įlagt hvalveišigjald. Eindagi er 15 dögum eftir gjalddaga. Hafi greišsla ekki borist innan mįnašar frį gjalddaga fellur veišileyfi skips nišur. Lögveš er ķ skipi fyrir gjaldinu. Ef gjald er ekki greitt į eindaga reiknast drįttarvextir af fjįrhęš gjalds til greišsludags ķ samręmi viš reglur laga um vexti og verštryggingu. Hvalveišigjald rennur ķ rķkissjóš.

 

                                                            13. gr.

Fyrir eftirlit samkvęmt lögum žessum skulu eigendur skipa sem hafa leyfi til hvalveiša og žeir ašilar sem vinna hvalaafuršir eša dreifa žeim greiša eftirlitsgjald sem ekki er hęrra en raunkostnašur viš eftirlitiš til aš standa straum af eftirtöldum kostnašaržįttum viš eftirlit Fiskistofu og Matvęlastofnunar:

a.   launum starfsfólks sem sinnir störfum vegna eftirlits,

b.   öšrum kostnaši vegna starfsfólks, ž.m.t. vegna ašstöšu, įhalda, bśnašar, žjįlfunar, ferša­laga og tengds kostnašar,

c.   kostnaši viš greiningu į rannsóknastofu og sżnatöku,

d.  kostnaši viš śtgįfu leyfa, annarra en leyfa til hvalveiša, stašfestinga og vottorša.

Matvęlastofnun framkvęmir višbótareftirlit, žar į mešal rannsóknir, meš hvalaafuršum žegar tiltekin starfsemi eša hvalaafuršir eru ekki taldar uppfylla žęr almennu og ešlilegu kröfur sem geršar eru til mešferšar eša heilbrigšis matvęla vegna vķsbendinga um smitefni, mengun eša brot gegn heilbrigšis‑ eša starfsreglum eša skyldra atvika. Raunkostnaš af višbótareftirlitinu bera žeir ašilar sem įbyrgir eru fyrir žvķ aš ekki var fariš aš tilskildum kröfum um mešferš og vinnslu hvalaafurša eša žaš fyrirtęki sem į eša hefur hvala­af­urš­irnar ķ sinni vörslu žegar višbótareftirlitinu er sinnt.

Rįšherra gefur śt gjaldskrį fyrir eftirlitiš aš fengnum tillögum Fiskistofu og Mat­vęla­stofnunar.

Eftirlitsgjald skal greiša samkvęmt framlögšum reikningi opinbers eftirlitsašila.

Innheimta mį eftirlitsgjaldiš meš fjįrnįmi įn undangengins dóms eša sįttar. Opinberum eftirlitsašilum er heimilt aš krefjast drįttarvaxta af ógreiddri fjįrkröfu vegna eftirlits frį og meš gjalddaga fram aš greišsludegi.

 

                                                            14. gr.

Fiskistofa sviptir skip leyfi til hvalveiša ef śtgerš eša įhöfn skips eša ašrir žeir sem ķ žįgu śtgeršar starfa hafa brotiš gegn įkvęšum laga žessara eša reglum settum samkvęmt žeim.

Viš fyrsta brot sem varšar sviptingu veišileyfis skal leyfissvipting ekki standa skemur en eina viku og ekki lengur en tólf vikur eftir ešli og umfangi brots. Viš ķtrekuš brot skal svipting ekki standa skemur en fjórar vikur og ekki lengur en eitt įr.

Viš fyrsta minni hįttar brot getur Fiskistofa, žrįtt fyrir įkvęši 1. og 2. mgr., veitt hlut­ašeigandi śtgerš skriflega įminningu.

Fiskistofu er heimilt aš beita žį ašila višurlögum ķ formi dagsekta sem vanrękja aš veita Fiskistofu upplżsingar skv. 12. gr. Dagsektir mega nema 10.000–50.000 kr. fyrir hvern dag. Įkvöršun um dagsektir skal tilkynna skriflega žeim sem hśn beinist aš. Dagsektir renna ķ rķkissjóš og mį gera fjįrnįm til fullnustu žeirra įn undangengins dóms eša sįttar.

 

                                                            15. gr.

Įkvöršunum Fiskistofu samkvęmt žessum lögum eša reglugeršum settum samkvęmt žeim veršur skotiš til sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarrįšuneytisins, enda sé žaš gert innan mįnašar frį žvķ aš ašila var tilkynnt um įkvöršun. Kęra samkvęmt žessari grein frestar ekki réttarįhrifum įkvöršunar.

 

                                                            16. gr.

Brot gegn įkvęšum laga žessara, reglugeršum settum samkvęmt žeim og įkvęšum leyfis­bréfa varša sektum hvort sem žau eru framin af įsetningi eša gįleysi. Sé um stórfelld eša ķtrekuš įsetningsbrot aš ręša skulu žau aš auki varša fangelsi allt aš sex įrum.

 

                                                            17. gr.

Sektir mį jafnt gera lögašila sem einstaklingi. Žrįtt fyrir įkvęši 16. gr. mį įkvarša lög­ašila sekt hvort sem sök veršur sönnuš eša ekki į fyrirsvarsmenn eša starfsmenn hans eša ašra žį sem ķ žįgu hans starfa, enda hafi brotiš oršiš eša getaš oršiš til hagsbóta fyrir lögašilann.

Tilraun og hlutdeild ķ brotum į lögum žessum er refsiverš eftir žvķ sem segir ķ almennum hegningarlögum.

 

                                                            18. gr.

Mįl śt af brotum gegn lögum žessum sęta mešferš eftir lögum um mešferš sakamįla.

 

                                                            19. gr.

Lög žessi öšlast žegar gildi. Jafnframt falla śr gildi frį sama tķma lög nr. 26/1949, um hvalveišar. Žį falla einnig śr gildi frį sama tķma öll leyfi sem hafa veriš gefin śt į grundvelli laga nr. 26/1949, um hvalveišar.

 

                                                            20. gr.

                                             Breyting į öšrum lögum.

Viš gildistöku laga žessara veršur eftirfarandi breyting į lögum nr. 80/2005, um Mat­vęla­stofnun, meš sķšari breytingum: Viš 2. gr. laganna bętist nżr staflišur, svo­hljóšandi: aš ann­ast eftirlit meš vinnslu og heilbrigši hvalaafurša samkvęmt lögum um hvali.

 

                                   Athugasemdir viš lagafrumvarp žetta.

Hinn 10. mars 1999 įlyktaši Alžingi aš hefja skyldi hvalveišar hiš fyrsta hér viš land. Ķ kjölfar įlyktunarinnar voru żmis skref stigin aš žvķ markmiši. Ber žar aš nefna m.a. kynn­ingu į mįlstaš Ķslands erlendis, endurinngöngu ķ Alžjóšahvalveiširįšiš, virka žįtttöku innan Alžjóšahvalveiširįšsins viš tilraunir til aš koma žar į stjórnkerfi fyrir hvalveišar ķ atvinnu­skyni sem og mįlflutning į vettvangi samningsins um alžjóšaverslun meš tegundir villtra dżra og plantna sem eru ķ śtrżmingarhęttu (CITES), virka žįtttöku innan Noršur‑Atlants­hafssjįvarspendżrarįšsins (NAMMCO), višamiklar talningar į hvalastofnum og framkvęmd hrefnuhluta vķsindaįętlunar Hafrannsóknastofnunarinnar. Žaš var sķšan 17. október 2006 sem sjįvarśtvegsrįšherra lżsti žvķ yfir į Alžingi aš atvinnuveišar į hrefnu og langreyši mundu hefjast aš nżju hér viš land eftir tuttugu og eins įrs hlé.


Nśgildandi hvalveišilöggjöf er frį įrinu 1949 og var į sķnum tķma sett til žess aš unnt vęri aš framfylgja žeim įkvęšum um nżtingu hvalastofnanna sem samžykktar vęru į veg­um Alžjóšahvalveiširįšsins. Lögin bera žvķ sterk kennimerki lišins tķma og žarfnast endur­skošunar meš hlišsjón af breyttum ašstęšum ķ žjóšfélaginu og žeirri žróun sem hefur oršiš į stjórnsżslurétti. Af žessum sökum skipaši sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarrįšherra ķ febrśar 2009 nefnd til aš gera tillögur aš endurskošašri löggjöf um hvalveišar. Nefndinni var ętlaš aš hafa hlišsjón af öšrum lögum um nżtingu sjįvaraušlinda ķ žvķ skyni aš tryggš yrši, eftir žvķ sem kostur vęri, hvalavernd en jafnframt aš samręmis ķ stjórn hvalveiša og ķ stjórn į öšrum nytjastofnum sjįvar yrši gętt. Žį var nefndinni ętlaš aš taka til athugunar hvort laga­breytingar vęri žörf vegna tęknilegra atriša sem lytu aš framkvęmd veiša og annarra atriša er mįli skipta aš hennar mati. Formašur nefndarinnar var Jón B. Jónasson, fyrrverandi rįšu­neytisstjóri. Auk hans skipušu nefndina Įsta Einarsdóttir lögfręšingur og Jóhann Guš­munds­son, ašstošarmašur rįšherra. Žį var Įstrįšur Haraldsson hęstaréttarlögmašur sér­stakur rįš­gjafi nefndarinnar. Nefndin skilaši svo frumvarpi til laga um hvali af sér til sjįvar­śtvegs‑ og landbśnašarrįšherra ķ aprķl 2009. Frumvarp žetta var sķšan lagt fram į 137. lög­gjafaržingi 2009. Frumvarpiš er nś lagt fram aš nżju aš mestu óbreytt. Žó hafa nokkrar breyt­ingar veriš geršar, m.a. meš hlišsjón af umsögnum sem bįrust til sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarnefndar į 137. löggjafaržingi.

Frumvarpiš byggist į žeirri meginforsendu aš ef hvalveišar verši stundašar hér viš land žį verši žaš gert į įbyrgan og sjįlfbęran hįtt. Žaš er į valdi sjįvarśtvegs‑ og landbśnašar­rįšherra hvort hvalveišar eru stundašar og ķ hve miklum męli. Er žaš ķ samręmi viš žann hįtt sem hefur veriš og er hér ķtrekaš. Hafrannsóknastofnunin gerir tillögur til rįšherra um nżtingu hvalastofnanna til tveggja įra ķ senn. Tillögur Hafrannsókna­stofnunarinnar skulu liggja fyrir eigi sķšar en ķ jśnķ annaš hvert įr vegna tveggja nęstu almanaksįra.

Rįšherra kynnir žessar tillögur og forsendur žeirra og gefur žeim sem žaš kjósa frest til aš koma athugasemdum sķnum į framfęri vegna žeirra. Aš žeim fresti lišnum tekur rįšherra įkvöršun um hvaša tegundir hvala skuli veiša og hve marga af hverri tegund. Žetta gefur rįšherra fęri į aš taka tillit til rökstuddra athugasemda um hagsmunaįrekstra viš ašrar at­vinnugreinar, svo sem hvalaskošun.

Gert er rįš fyrir žvķ aš fyrirkomulag į veišum smįhvala, einkum į hnķsum og höfrungum, verši óbreytt en rįšherra geti žó gripiš inn ķ telji hann žess žörf. Engin įstęša er til aš koma upp flóknu stjórn‑ og eftirlitskerfi um žessar veišar sem ekki eru stundašar ķ atvinnuskyni.

Žegar fyrir liggur hvort veiša megi hvali į sjįlfbęran hįtt og žį hvaša hvali megi veiša og hve marga af einstökum tegundum tekur rįšherra įkvöršun um žaš meš hvaša hętti žeim veišum er stjórnaš. Hann getur vališ milli ašferša ķ žvķ efni samkvęmt frumvarpinu. Heimilt vęri honum aš skipta leyfilegum fjölda dżra eša hluta žeirra į milli skipa og viš žaš taka miš af t.d. reynslu žeirra eša stęrš. Hann gęti einnig įkvešiš aš veišar skyldu frjįlsar uns tiltekinn heildarfjöldi dżra vęri veiddur eša įkvešiš aš takmarkanir yršu į fjölda veiddra hvala į tilteknum tķma. Hafa ber ķ huga aš hvalveišar hafa ekki veriš stundašar meš frjįlsum hętti hér viš land eins og fiskveišar. Žykir žvķ įstęša til žess aš setja um žessar veišar almennar reglur žar sem allir žeir sem fullnęgi tilteknum skilyršum komi til greina viš veit­ingu veišileyfa. Ķ frumvarpinu eru żmis įkvęši sem lśta aš skilyršum fyrir veitingu leyfa til hvalveiša en gert er rįš fyrir aš mun ķtarlegar verši kvešiš į um žau ķ reglugeršum.

Auk žess sem frumvarpiš veitir vķštęka möguleika viš stjórn hvalveiša og eftirlit meš žeim til aš tryggja mannśšlega aflķfun žį eru įkvęši ķ frumvarpinu sem tryggja eiga aš full­komnum veišitękjum sé beitt og aš ašilar sem veišarnar stundi hafi žjįlfun ķ mešferš veiši­tękja. Aš lokum mį nefna aš rįšherra hefur heimildir til žessa aš binda hvalveišar viš įkveš­in svęši, m.a. ķ žvķ skyni aš tryggja aš žęr trufli ekki hvalaskošun. Aš öšru leyti er vķsaš til athugasemda viš einstakar greinar.

 

                          Athugasemdir viš einstakar greinar frumvarpsins.

                                                          Um 1. gr.


Hvalastofnar teljast til nytjastofna sjįvar, enda voru hvalveišar stundašar hér mestan hluta sķšustu aldar. Žótt hvalveišar hafi ekki veriš stundašar hér viš land aš marki į undanförnum įrum hefur vilji Alžingis stašiš til žess aš žessir nytjastofnar verši nżttir. Ķ 1. mįlsl. 1. mgr. segir aš hvalastofnar į Ķslandsmišum séu sameign ķslensku žjóšarinnar og įréttar žaš mikil­vęgi žess aš Ķslendingar hafi fullt forręši yfir nżtingu žessarar aušlindar. Jafnframt felst ķ žessu sś stefnumörkun aš markmišiš meš stjórn nytjastofna sjįvar sé aš nżta žį į sjįlfbęran hįtt til hagsbóta fyrir žjóšarheildina. Ķ 2. mįlsl. 1. mgr. segir aš markmiš laganna sé aš stušla aš verndun og hagkvęmri nżtingu hvala į sjįlfbęran hįtt, m.a. ķ samręmi viš žau sjónar­­miš sem fram koma ķ hafréttarsamningi Sameinušu žjóšanna. Hvaš varšar tilvķsunina ķ hafréttarsamning Sameinušu žjóšanna er sérstaklega veriš aš vķsa til skyldu Ķslands sam­kvęmt samningnum til samstarfs viš rķki meš verndun og nżtingu sjįvarspendżra ķ huga. Ķ 2. mįlsl. 65. gr. hafréttarsamnings Sameinušu žjóšanna segir: „Rķki skulu starfa saman meš verndun sjįvarspendżra ķ huga og skulu, hvaš hvali snertir, einkum starfa į vettvangi višeig­andi alžjóšastofnana aš verndun og stjórnun žeirra og rannsóknum į žeim.“ Ķsland uppfyllir skyldu sķna samkvęmt žessari grein meš ašild og samstarfi sķnu innan Alžjóšahvalveiši­rįšsins og Noršur‑Atlantshafssjįvarspendżrarįšsins.

Ķ 2. mgr. segir aš śthlutun veišiheimilda samkvęmt lögum žessum myndi ekki eignarrétt eša verši til žess aš meš žvķ verši tališ myndast óafturkallanlegt og stjórnarskrįrvariš for­ręši einstakra ašila yfir žessum stofnum. Žaš er įkvöršunarefni löggjafans į hverjum tķma hvaša skipulag teljist best henta til aš nżta žessa sameign žjóšarinnar meš hagsmuni heildar­innar aš leišarljósi. Er žetta ķ samręmi viš įkvęši 1. gr. laga nr. 116/2006, um stjórn fisk­veiša.

 

                                                          Um 2. gr.

Ķ žessari grein er kvešiš į um gildissviš frumvarpsins. Frumvarpiš nęr til nżtingar į öllum tegundum hvala sem nytjašar eru og kunna aš verša nytjašar innan fiskveišilandhelgi Ķslands. Fiskveišilandhelgin er skilgreind sem hafsvęšiš frį fjöruborši aš ytri mörkum efnahagslögsögu Ķslands eins og žau eru skilgreind į hverjum tķma, sbr. nś lög nr. 41/1979, um landhelgi, efnahagslögsögu og landgrunn. Fiskveišilandhelgin nęr žvķ yfir tvö belti um­hverfis landiš, annars vegar hina eiginlegu landhelgi nęst landinu, sbr. I. kafla laga nr. 41/1979, og hins vegar efnahagslögsöguna sem tekur viš utan landhelginnar, sbr. II. kafla laga nr. 41/1979. Ķ greininni segir enn fremur aš lögin taki til veiša ķslenskra skipa utan ķslenskrar lögsögu eftir žvķ sem viš geti įtt. Ķ ljósi ašstęšna er ekki sennilegt aš ķslensk veišiskip muni stunda hvalveišar utan ķslenskrar fiskveišilandhelgi en žó žykir įstęša til aš įrétta gildis­svišiš aš žessu leyti žar sem nokkur opin hafsvęši eru utan lögsögu Ķslands. Mį ķ žessu sambandi benda į aš forręši ķslenskra stjórnvalda til aš setja reglur um veišar ķs­lenskra skipa er ekki bundiš viš landhelgina, sbr. lög nr. 34/1976, um veišar ķslenskra skipa utan fiskveišilandhelgi Ķslands. Er žvķ gert rįš fyrir aš skipan mįla verši meš sama hętti aš žessu leyti. Žį kemur fram ķ 2. mgr. aš lög žessi gildi jafnframt um vinnslu og nżtingu hvala­afurša.

 

                                                          Um 3. gr.


Sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarrįšuneytiš fer meš yfirstjórn hvalveiša samkvęmt žessari grein og er žaš ķ samręmi viš įkvęši reglugeršar nr. 177/2007, um Stjórnarrįš Ķslands. Sam­kvęmt lögum nr. 64/1965, um rannsóknir ķ žįgu atvinnuveganna, annast Hafrann­sókna­stofnunin vķsindalega rįšgjöf fyrir rįšuneytiš um vernd og nżtingu hvalastofna. Eins og um ašra nytjastofna mun rįšgjöf Hafrannsóknastofnunarinnar byggjast į varśšarnįlgun og lög­mįlum um sjįlfbęra nżtingu. Žį veršur žaš hlutverk Fiskistofu aš annast śtgįfu leyfa til veiša į hvölum og eftirlit meš žvķ aš reglum um žęr sé fylgt. Er žaš ķ samręmi viš žaš hlut­verk sem Fiskistofa hefur į sviši fiskveišistjórnarinnar samkvęmt lögum nr. 36/1992, um Fiskistofu, meš sķšari breytingum. Įkvaršanir Fiskistofu verša kęranlegar til rįšuneytis­ins og meš žvķ fęrist stjórnsżslan į žessu sviši nęr žvķ sem almennt tķškast. Matvęlastofnun annast eftirlit meš vinnslu og heilbrigši hvalaafurša og er žaš ķ samręmi viš hlutverk henn­ar samkvęmt lögum nr. 80/2005, um Matvęlastofnun.

 

                                                          Um 4. gr.

Ķ 1. mgr. kemur fram sś meginregla aš allar hvalveišar séu hįšar leyfi Fiskistofu. Ķ 2. mįlsl. 1. mgr. er undanžįguįkvęši žar sem fram kemur aš veišar į smįhvölum séu ekki hįšar leyfi Fiskistofu nema žęr séu stundašar ķ atvinnuskyni eša stórum stķl. Veišar į smį­hvölum hafa ekki veriš hįšar sérstökum leyfum, enda ekki veriš stundašar ķ verulegum męli hér viš land og ekki ķ atvinnuskyni. Žykir ekki įstęša til žess aš breyta žvķ fyrir­komulagi mešan veišarnar eru ekki stundašar ķ stęrri stķl. Smįhvalir eru žeir hvalir sem hvorki teljast til skķšishvala (Mysticeti) né bśrhvals (Physeter macrocephalus). Sem dęmi um slķka smį­hvali mį nefna hnķsur, höfrunga, marsvķn (grindhvali) og hnżšinga. Žį kemur fram ķ loka­mįlsliš 1. mgr. aš óheimilt sé aš fanga lifandi hval nema aš fengnu sérstöku leyfi rįš­herra. Meš föngun hvals er įtt viš žegar hvalur er tekinn lifandi śr sķnu nįttśrulega umhverfi og fluttur ķ land. Hefur nokkur įsókn veriš ķ žaš aš fį heimildir til slķks til flutnings ķ dżra­garša en slķk leyfi hafa ekki veriš veitt ķ mörg įr.

Žį er žaš gert aš skilyrši ķ 2. mgr. aš žau skip sem veitt sé leyfi til hvalveiša hafi haf­fęris­skķrteini og séu skrįsett į skipaskrį Siglingastofnunar Ķslands. Jafnframt skulu eig­endur žeirra og śtgeršir fullnęgja skilyršum til aš stunda veišar ķ fiskveišilandhelgi Ķslands sem kvešiš er į um ķ lögum um fjįrfestingu erlendra ašila ķ atvinnurekstri og lögum um veišar og vinnslu erlendra skipa ķ fiskveišilandhelgi Ķsland. Žessi skilyrši eru žau sömu og eru fyrir veitingu leyfa til fiskveiša ķ atvinnuskyni hér viš land.

 

                                                          Um 5. gr.

Samkvęmt 1. mgr. er rįšherra heimilt aš setja öll žau įkvęši ķ reglugerš er hann telur naušsynleg til aš framfylgja įkvöršunum sem samžykktar hafa veriš į grundvelli alžjóša­samn­inga sem Ķsland er ašili aš. Žessi mįlsgrein er nįnast samhljóša f‑liš 4. gr. nśgildandi laga um hvalveišar, nr. 26/1949. Ljóst er aš mörg tilvik geta komiš upp ķ žessu samhengi og žvķ var tališ hagkvęmast aš žau yršu nįnar tiltekin ķ reglugerš meš stoš ķ allrśmri laga­heim­ild. Hefur sś leiš veriš farin ķ frumvarpi žessu.

Žį kemur fram ķ 2. mgr. aš hafi Ķsland nżtt sér rétt sinn til aš mótmęla eša gera fyrirvara viš samžykktir um vernd og nżtingu hvalastofna sem geršar hafa veriš į grundvelli alžjóša­samninga sem Ķsland er ašili aš geti rįšherra aš fengnum tillögum Hafrannsókna­stofnunar­innar sett ķ reglugerš reglur sem hann telur naušsynlegar til aš tryggja vernd og hagkvęma nżtingu hvalastofnanna. Įkvęši sama efnis er ķ 4. gr. laga nr. 151/1996, um fiskveišar utan lögsögu Ķslands, vegna žįtttöku ķ alžjóšastarfi į sviši fiskveišistjórnar og hefur žaš sżnt sig aš slķk įkvęši eru naušsynleg.

 

                                                          Um 6. gr.

Ķ žessari mįlsgrein er kvešiš į um hvernig rįšherra skuli standa aš įkvöršun um hval­veišar og hvaša meginleišir séu honum fęrar til aš fylgja žeim įkvöršunum eftir.


Gert er rįš fyrir žvķ ķ 1. mgr. aš Hafrannsóknastofnunin geri į grundvelli sjįlfbęrrar nżt­ingar tillögur til rįšherra um veišižol nytjahvala til tveggja įra ķ senn. Er žaš ķ samręmi viš hlutverk žeirrar stofnunar, sbr. 3. gr. žessa frumvarps. Rįšherra er ekki bundinn af tillögum stofnunarinnar en žęr eru sį grundvöllur sem rįšherra hlżtur aš taka miš af viš įkvöršun sķna.

Ķ 2. mgr. segir aš rįšherra skuli aš fengnum tillögum Hafrannsóknastofnunarinnar kynna žęr og forsendur žeirra og veita žeim sem vilja koma athugasemdum sķnum į framfęri viš rįšherra mįnašarfrest til žess. Hér er žvķ öllum veittur möguleiki į žvķ aš koma athuga­semd­um sķnum į framfęri viš rįšherra įšur en hann tekur įkvöršun sķna ķ žessu efni. Önnur leiš sem til greina hefši komiš ķ žessu efni var sś aš lögfesta umsagnarašila en vegna žess hve margir telja sig žessi mįl varša žykir heppilegra aš fara žį leiš sem hér er lögš til. Augljóst er aš rįšherra tekur enga įkvöršun ķ žessu efni varšandi veišar į smįhvölum nema rįšherra hafi įkvešiš aš setja frekari reglur um veišar į žeim.

Eftir aš rįšherra hefur tekiš įkvöršun sķna samkvęmt framangreindu standa honum żmsir kostir til boša žegar įkveša skal hvernig veišiheimildum skuli rįšstafaš. Skv. 3. mgr. er rįš­herra heimilt aš skipta veišiheimildum aš hluta eša öllu leyti milli skipa og getur rįšherra viš žessa įkvöršun m.a. tekiš miš af veišireynslu, bśnaši og stęrš skips.

Jafnhliša žessu vęri rįšherra einnig fęr sį kostur aš kveša einungis į um leyfilegan heildarafla ķ reglugerš. Žannig gętu žeir sem hefšu gilt veišileyfi sótt afla sinn śr žeim heildarafla. Veišar yršu svo stöšvašar žegar leyfilegum heildarafla vęri nįš samanlagt. Žį gęti rįšherra einnig sett żmsar takmarkanir į veišarnar į grundvelli 7. gr. sem ķ raun žżddi aš sóknartakmarkanir yršu settar į veišarnar. Gętu slķkar takmarkanir tekiš bęši til veiša ķ heild į tiltekinni tegund eša hluta hennar.

 

                                                          Um 7. gr.

Ķ greininni eru įkvęši sem lśta aš heimildum rįšherra til aš setja nįnari reglur um fyrir­komulag hvalveiša. Ķ 1. tölul. 1. mgr. segir aš rįšherra geti bannaš eša takmarkaš veišar į tilteknum hvalategundum eša į įkvešnum svęšum. Ljóst er aš żmsar tegundir eru alfrišašar samkvęmt samžykkt Alžjóšahvalveiširįšsins og mešan svo er ber naušsyn til žess aš žęr tegundir verši sérstaklega frišašar ķ reglugerš. Mį sem dęmi um žęr tegundir nefna bśrhval og hnśfubak. Žį getur hann takmarkaš eša bannaš veišar į tilteknum svęšum og getur hann gripiš til slķkra rįšstafana ķ verndarskyni og jafnvel eins til žess aš koma ķ veg fyrir įrekstra milli žeirra sem stunda hvalveišar og žeirra sem vinna viš aš sżna feršamönnum hvali. Ķ 2. tölul. 1. mgr. segir aš rįšherra geti bannaš veišar į tilteknum hvalategundum undir įkveš­inni lįgmarksstęrš. Żmsar reglur um žetta atriši hafa veriš settar af Alžjóšahvalveiširįšinu sem Ķslendingar fylgja auk žess sem ekki er śtilokaš aš viš grķpum til žess aš setja slķkar reglur aš eigin frumkvęši. Ķ 3. tölul. 1. mgr. segir aš rįšherra geti bundiš veišar į tilteknum hvalategundum viš įkvešiš tķmabil. Žetta veitir heimild til aš marka veišunum įkvešiš tķmabil hvort sem žaš yrši gert til aš fylgja alžjóšlegum skuldbindingum eša marka eigin reglur aš žessu leyti. Loks segir ķ 4. tölul. 1. mgr. aš rįšherra geti takmarkaš fjölda veiddra hvala śr einstökum tegundum į tilteknu svęši eša ķ tiltekinn tķma. Žetta veitir möguleika į aš stjórna hvalveišum meš żmsum hętti auk žeirra stjórnunarašferša sem nefndar eru ķ 6. gr. og vķsast til athugasemda viš žį grein.


Ķ 2. mgr. segir aš rįšherra setji reglur um veišiašferšir og bśnaš viš veišar į einstökum hvalategundum og aš žęr reglur skuli aldrei ganga skemur en žęr reglur sem settar hafa veriš ķ alžjóšlegum samžykktum sem Ķsland er ašili aš. Eitt žeirra atriša sem mikil įhersla hefur veriš lögš į ķ tengslum viš veišiašferšir er aš veišarnar séu sem mannśšlegastar og aš aflķfun dżra taki sem skemmstan tķma. Hafa margir fundir veriš haldnir um žessi mįl į vegum stofnana sem aš stjórn veiša śr hvalastofnum koma įn žess aš nišurstaša hafi fengist. Žrįtt fyrir žaš liggur fyrir alllöng reynsla ķ žessum mįlum og hafa żmsar reglur veriš settar um žessi efni. Žaš er ljóst aš mjög vel veršur aš standa aš žessum mįlum og fylgjast nįiš meš framförum į žessu sviši og tryggja žannig aš įvallt sé žeim ašferšum beitt sem minnst­um sįrsauka valda og deyša hvalinn į sem skemmstum tķma.

 

                                                          Um 8. gr.

Fiskistofu er falin śtgįfa leyfa til hvalveiša og vķsast ķ žvķ efni til athugasemda viš 3. gr. Skal Fiskistofa, žegar fyrir liggja įkvaršanir rįšherra um fyrirkomulag hvalveiša, kynna žęr reglur og auglżsa eftir umsóknum um veišileyfi. Eru tilgreind žau atriši sem umsękjandi skal upplżsa Fiskistofu um žegar hann sękir um leyfi. Žau atriši lśta aš žvķ aš tryggja aš ašeins sé žeim ašilum veitt leyfi til hvalveiša sem hafa yfir aš rįša fullnęgjandi veišiskipi, réttum bśnaši og reynslu til žess aš stunda viškomandi veišar auk žess sem tryggt sé aš mešferš afurša sé ķ samręmi viš reglur žar um. Ķ 2. mgr. kemur fram aš leyfi til hvalveiša skuli gefiš śt til tveggja įra ķ senn. Gjald fyrir leyfi til hvalveiša er 17.500 kr. og rennur til Fiskistofu til aš standa undir umsżslu viš śtgįfu leyfisins. Er žetta gjald til samręmis viš gjald fyrir leyfi til veiša ķ atvinnuskyni sem eigendur fiskiskipa greiša.

 

                                                          Um 9. gr.

Žessi grein į sér fyrirmynd bęši ķ lögum um stjórn fiskveiša, nr. 116/2006, og ķ lögum um matvęli, nr. 93/1995. Naušsynlegt žykir aš kveša skżrt į um heimildir eftirlitsmanna ķ frumvarpinu en samkvęmt greininni er eftirlitsašilum Fiskistofu heimilt aš fara ķ veišiferšir meš hvalskipum og fara um borš ķ skip til athugunar į farmi, veišarfęrum og dagbók. Ķ 2. mgr. kemur fram aš eftirlitsašilum Matvęlastofnunar sé heimill óhindrašur ašgangur aš žeim stöšum žar sem framleišsla og/eša dreifing hvalaafurša į sér staš. Žį segir ķ 2. mgr. aš eftirlitsašilum Fiskistofu sé heimill ašgangur aš öllum gögnum sem unnt sé aš lįta ķ té og varša veišar og vinnslu.

 

                                                         Um 10. gr.

Įkvęši žetta mį rekja til samžykktar Alžjóšahvalveiširįšsins sem kom strax inn ķ lög um hvalveišar frį 1949. Tilgangur žessa įkvęšis er augljós og er ekki įstęša til aš skżra hann nįnar. Žį er kvešiš į um skyldu veišileyfishafa ef mjólk finnst ķ jśgrum kśa aš senda sżni til višurkenndrar rannsóknarstöšvar til greiningar į žvķ hvort kżr hafi veriš meš kįlfi nżlega. Veišileyfishafi skal bera allan kostnaš af žessu og senda skal Fiskistofu frumrit af nišurstöšu. Žį segir ķ lok greinarinnar aš andvirši afurša mjólkandi kśa og dżra undir lįg­marksstęrš, sbr. 2. tölul. 1. mgr. 7. gr., skuli renna ķ rķkissjóš. Óešlilegt žykir aš veišileyfis­hafi hagnist af slķkum veišum.

 

                                                         Um 11. gr.

Žessi grein er nęr samhljóša 8. gr. nśgildandi laga um hvalveišar, nr. 26/1949. Getur til žess komiš aš fram žurfi aš fara frekari veišar ķ vķsindalegu augnamiši og aš setja žurfi žeim veišum ašrar reglur en almennt munu gilda um hvalveišar. Žvķ er lagt til aš žessi heim­ild til handa rįšherra verši veitt. Mį geta žess aš sambęrilegt įkvęši er ķ 13. gr. laga nr. 79/1997, um veišar ķ fiskveišilandhelgi Ķslands, meš sķšari breytingum.

 

                                                         Um 12. gr.

Ķ 1. mgr. er kvešiš į um aš greiša skuli įkvešiš hvalveišigjald fyrir hvern hval sem veišist. Skal hvalveišigjaldiš vera 2.860 kr. į hver 500 kg af žyngd hvers hvals. Žyngd hvals skal metin śt frį lengd og ummįlsmęlingu hans en Hafrannsóknastofnunin mun gefa śt sérstakar leišbeiningarreglur varšandi žessar męlingar.

Nefndin, sem gerši tillögur aš endurskošašri löggjöf um hvalveišar, taldi ešlilegt aš fyrir veidda hvali vęri greitt sérstakt hvalveišigjald eins og gert er vegna śthlutunar aflaheimilda samkvęmt lögum um stjórn fiskveiša. Hins vegar taldi nefndin aš ekki lęgju fyrir upp­lżs­ingar um veršmęti hvalaafurša eša afkomu hvalveiša žann­ig aš unnt vęri aš setja sam­bęri­legar reglur og kvešiš er į um ķ lögum um stjórn fisk­veiša. Žrįtt fyrir žaš var viš įkvöršun gjaldsins litiš til įętlašrar nżtingar af langreyšum og hrefnum auk įętlašs verš­mętis. Er viš žaš mišaš aš hvalveišigjaldiš sé sanngjarnt, hóflegt og nemi ekki hęrri fjįr­hęš en sem nemur 1,5% af įętlušu veršmęti afurša. Gjaldiš veršur greitt eftir į og miš­ast viš žyngd landašra hvala. Hins vegar er ljóst aš żmsar ašrar leišir koma eins til greina viš įkvöršun um veišigjald og jafnframt vęri unnt aš skoša žann mögu­leika aš taka upp svipaša reglu um veišigjald ķ hvalveišum og tķškast ķ almennum fisk­veiš­um žegar reynsla hefur fengist um afkomu hvalveiša. Gert er rįš fyrir aš hvalveišigjaldiš renni ķ rķkissjóš meš sama hętti og veišigjaldiš gerir.

Eftirfarandi tafla sżnir įętlašar tekjur rķkissjóšs af hvalveišigjaldi mišaš viš aš 150 lang­reyšar verši veiddar og 100 hrefnur. Hafa veršur ķ huga aš hvalveišigjaldiš er lagt į eftir į og mišast eingöngu viš landaša hvali.

 
 KvótiMešalžyngdŽyngd 
Langreyšar150 dżr42 tonn6.300 
Hrefnur100 dżr  5 tonn500 
   6.800tonn
Įętluš kjötnżting – hrefnur 30%  150 
Įętluš kjötnżting – langreyšar 35%  2.205 
   2.355tonn
Įętlaš veršmęti – 1.100 kr./kg  2.591m.kr.
Hvalveišigjald 1,5%  39m.kr.
 Gjald kr. įhver 500 kg landašs hvalsSamtalsįętlašhval­­veiši­gjald  
Hrefnur2.8602,9  
Langreyšar2.86036,0  
  38,9 m.kr.  
 

Žį er ķ 2. mgr. kvešiš į um skyldu eigenda skipa sem leyfi hafa til hvalveiša aš senda Fiskistofu upplżsingar um fjölda veiddra hvala og žyngd žeirra til śtreiknings hval­veiši­gjalds, sbr. 1. mgr. Žį er Fiskistofu heimilt skv. 4. mgr. 14. gr. aš beita žį ašila višur­lögum ķ formi dagsekta sem vanrękja aš veita Fiskistofu framangreindar upplżsingar (sjį nįnar 4. mgr. 14. gr.). Fiskistofu er falin innheimta hvalveišigjalds ķ 3. mgr. Fiskistofa skal leggja į hvalveišigjald ķ nęsta mįnuši eftir aš hvalur er veiddur og innheimta hvalveiši­gjaldiš. Gjaldiš fellur ķ gjalddaga einum mįnuši eftir aš Fiskistofa sendir ašilum tilkynningu um įlagt hvalveišigjald. Eindagi er 15 dögum eftir gjalddaga. Hafi greišsla ekki borist innan mįnašar frį gjalddaga fellur veišileyfi skips nišur. Lögveš er ķ skipi fyrir gjaldinu. Ef gjald er ekki greitt į eindaga reiknast drįttarvextir af fjįrhęš gjalds til greišsludags ķ samręmi viš reglur laga um vexti og verštryggingu.                                                           Um 13. gr.Įkvęšiš er ķ samręmi viš meginreglur um gjaldtökuheimildir hér į landi žar sem byggt er į žvķ aš eftirlitsgjöld mišist viš raunkostnaš viš eftirlitiš. Ķ a‑d–liš 1. mgr. er fjallaš um žį kostnašaržętti sem eftirlitsgjaldiš skal standa straum af. Ķ d‑liš er nefndur kostnašur af śtgįfu leyfa og er žį įtt viš śtgįfu annarra leyfa en hvalveišileyfa, sbr. 8. gr.Ķ 2. mgr. er fjallaš um sérstakt višbótareftirlit Matvęlastofnunar sem er umfram almennt og ešlilegt matvęla‑ eša heilbrigšiseftirlit. Hvaš fellur undir „almennt og ešlilegt“ matvęla‑ eša heilbrigšiseftirlit fer eftir žvķ hversu mikiš eftirlit er tališ naušsynlegt į hverjum tķma ķ regluverki sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarrįšuneytisins og fyrirmęlum eša leišbeiningum Matvęlastofnunar. Opinbert višbótareftirlit umfram ešlilega eftirlitsstarfsemi felur ķ sér rann­­sóknarkostnaš, m.a. töku og greiningu sżna, auk annars eftirlits sem krafist er til aš kanna umfang vandamįls, til aš sannprófa hvort geršar hafi veriš śrbętur eša til aš finna og/eša fęra sönnur į aš ekki sé fariš aš tilskildum įkvęšum. Meš fyrirmęlum um višbótar­eftirlit er tryggt aš sį ašili (framleišandi, dreifingarašili eša veišileyfishafi) sem smitefni hefur greinst hjį žarf sjįlfur aš bera žann kostnaš sem af višbótarsżnatökum og prófunum hlżst.Ķ 3. mgr. segir aš rįšherra skuli gefa śt gjaldskrį fyrir eftirlitiš aš fengnum tillögum Fiskistofu og Matvęlastofnunar. Slķk gjaldskrį mun gilda fyrir eftirlit Matvęlastofnunar og Fiskistofu.Ķ 4. mgr. er kvešiš į um hvenęr skal greiša gjald vegna eftirlits og skal žaš gert žegar eftirlitsašili leggur fram reikning vegna žess.Ķ 5. mgr. er lagt til aš heimilaš verši aš innheimta eftirlitsgjald meš fjįrnįmi įn undan­gengins dóms eša sįttar. Einnig er heimilaš aš innheimta drįttarvexti komi til vanefnda.                                                           Um 14. gr.Žessi grein er nęr samhljóša 15. gr. laga nr. 57/1996, um umgengni um nytjastofna sjįvar, meš sķšari breytingum. Ķ athugasemdum frumvarps til žeirra laga segir aš viš įkvöršun žess hvort um minni hįttar brot teljist vera aš ręša, ķ skilningi žessara lagaįkvęša, sé ešlilegt aš lķta verši m.a. til žess hvort ętla megi aš brot hafi ķ för meš sér umtalsveršan įvinning fyrir hlutašeigandi śtgerš og/eša tengda ašila, hversu mikilvęgum hagsmunum brot ógni og hvort žaš hafi veriš framiš af įsetningi eša gįleysi. Ķ žessu sambandi žyki žó rétt aš taka fram aš brot gegn reglum varšandi veišar, afla og aflaheimildir eru oft žannig aš afar erfitt sé aš skera meš óyggjandi hętti śr um hvort žau hafi veriš framin af įsetningi eša gįleysi. Žaš atriši eitt og sér geti žvķ almennt ekki rįšiš įkvöršun žess hvort brot teljist vera minni hįttar.Į hinn bóginn žyki ešlilegt aš lįta ķtrekuš brot gegn umręddum lögum og reglum varša sviptingu veišileyfis, enda žótt um minni hįttar brot ķ skilningi laganna kunni aš vera aš ręša. Framangreind sjónarmiš eiga einnig viš hér.

Ķ 4. mgr. er aš finna heimild fyrir Fiskistofu til aš beita žį ašila dagsektum sem vanrękja aš veita Fiskistofu upplżsingar skv. 12. gr. Žetta įkvęši į sér nokkra fyrirmynd ķ lögum nr. 37/1992, um sérstakt gjald vegna ólögmęts sjįvarafla. Žęr fjįrhęšir sem gerš er tillaga um eru žęr sömu og finna mį ķ 15. gr. laga um Hagstofu Ķslands og opinbera hagskżrslugerš, nr. 163/2007, og heimilt er aš leggja į viš synjun um aš veita Hagstofunni upplżsingar til hag­skżrslugeršar. Tališ er naušsynlegt aš Fiskistofa hafi yfir aš rįša framangreindu višur­lagaśrręši til aš knżja į um aš ašilar veiti upplżsingar skv. 12. gr. en ašgangur Fiskistofu aš žeim er forsenda žess aš Fiskistofu sé mögulegt aš reikna śt hvalveišigjald sem henni ber aš innheimta.                                                           Um 15. gr.Hér er kvešiš į um heimild til žess aš skjóta įkvöršunum Fiskistofu til sjįvarśtvegs‑ og landbśnašarrįšuneytisins meš stjórnsżslukęru. Um hana gilda almennar reglur, žar į mešal įkvęši VII. kafla stjórnsżslulaga, aš öšru leyti en žvķ aš lagt er til aš kęrufrestur verši einn mįnušur ķ staš žriggja mįnaša.                                                           Um 16. gr.Žessi grein er samhljóša 1. mgr. 25. gr. laga nr. 116/2006, um stjórn fiskveiša, meš sķšari breytingum. Ķ greininni segir aš um refsivert brot sé aš ręša hvort sem žaš er framiš af įsetningi eša gįleysi, auk žess sem hlutlęg refsiįbyrgš er lögš į lögašila og er žaš einnig ķ samręmi viš lög nr. 57/1996, umgengni um nytjastofna sjįvar. Ef um er aš ręša stórfelld eša ķtrekuš įsetningsbrot er gert rįš fyrir aš dęmt verši hvort tveggja refsivist og sektir. Ķ fyrrnefndum lögum er jafnframt įkvešiš lįgmark og hįmark sektar bęši viš fyrsta brot og ķtrekun en ķ žessu frumvarpi er lagt til aš įkvöršun um sektarfjįrhęš verši alfariš į valdi dómarans.                                                      Um 17. og 18. gr.Greinarnar žarfnast ekki frekari skżringa en bent skal į aš žęr eru efnislega samhljóša gildandi įkvęšum laga nr. 116/2006, um stjórn fiskveiša.                                                           Um 19. gr.Hér er lagt til aš samhliša nišurfellingu laga nr. 26/1949, um hvalveišar, falli nišur öll leyfi sem gefin hafa veriš śt meš stoš ķ žeim lögum. Žegar nż lög um hvalveišar taka gildi žarf vitanlega aš endurskoša gildandi leyfi meš hlišsjón af žeim breytingum sem verša meš hinum nżju lögum. Žykir žvķ įstęša til žess aš įrétta žaš aš eldri įkvaršanir sem teknar hafa veriš meš stoš ķ eldri lögum falli nišur.                                                           Um 20. gr.Greinin žarfnast ekki skżringar.   Fylgiskjal.Fjįrmįlarįšuneyti,fjįrlagaskrifstofa:                                    Umsögn um frumvarp til laga um hvali.

Markmiš žessa frumvarps er aš tryggja aš verši hvalveišar stundašar hér į landi įfram žį verši žaš gert į įbyrgan og sjįlfbęran hįtt. Gert er rįš fyrir aš viš gildistöku žessa frum­varps muni lög nr. 26/1949, um hvalveišar, falla śr gildi. Nśgildandi hvalveišilöggjöf var į sķnum tķma sett til aš framfylgja įkvęšum um nżtingu hvalveišistofna į vegum Al­žjóšahvalveiširįšsins en vegna breyttra ašstęšna ķ žjóšfélaginu og žeirrar žróunar sem oršiš hefur ķ stjórnsżslurétti er talin žörf į aš endurskoša žį löggjöf nś. Gert er rįš fyrir aš Fiskistofa muni annast žį stjórnsżslužętti er snśa aš žessu frumvarpi, svo sem śtgįfu veiši­leyfa og eftirlit meš veišunum, og aš Matvęlastofnun annist eftirlit meš vinnslu og heil­brigši hvalaafurša. Reiknaš er meš aš kostnašur Fiskistofu vegna žessa geti numiš allt aš 10–11 m.kr. į įri. Ķ žvķ sambandi er gert rįš fyrir aš tveir til žrķr veišieftirlitsmenn muni starfa viš verkefniš frį jśnķ til október og aš kostnašur af žvķ verši 7,8 m.kr. Auk žess er gert rįš fyrir 1 m.kr. ķ akstur og 2 m.kr. ķ leigu į bįt vegna eftirlits śti į sjó. Įętlaš er aš eftirlitskostnašur Matvęlastofnunar verši óbreyttur en hann var um 3 m.kr. ķ fyrra. Gert er rįš fyrir aš eigendur skipa sem hafa leyfi til hvalveiša og žeir sem vinna hvalaafuršir eša dreifa žeim greiši gjald til aš standa straum af kostnašaržįttum viš eftirlit Fiskistofu og Mat­vęlastofnunar og skal gjaldiš ekki vera hęrra en raunkostnašur viš eftirlitiš.Lagt er til aš leyfi til hvalveiša verši gefin śt til tveggja įra ķ senn og aš gjald fyrir hvert leyfi verši 17.500 kr. sem renni til Fiskistofu til aš standa undir kostnaši viš śtgįfu leyfis. Er žetta gjald til samręmis viš gjald fyrir leyfi til veiša ķ atvinnuskyni sem eigendur fiski­skipa greiša. Gert er rįš fyrir aš ķtarlegar upplżsingar fylgi umsókn um hvalveišileyfi. Er m.a. gerš krafa um žekkingu og reynslu af hvalveišum, žjįlfun ķ mešferš skotvopna og žįtt­töku ķ nįmskeiši ķ aflķfunarašferšum viš hvalveišar. Erfitt er aš įętla hve mörg veišileyfi verša gefin śt vegna mikilla krafna sem leyfishafar verša aš uppfylla en hugsanlega verša žau į bilinu 5–10. Žvķ mį gera rįš fyrir aš tekjur af gjaldinu verši undir 100 žśs.kr. į įri aš mešaltali.Gert er rįš fyrir aš eigendur žeirra skipa sem hafa leyfi til hvalveiša skuli greiša hval­veišigjald fyrir hvern veiddan hval og er žaš gert til samręmis viš veišigjald sem lagt er į vegna śthlutunar aflaheimilda samkvęmt lögum um stjórn fiskveiša. Greišsla hvalveiši­gjaldsins er reiknuš žannig aš fyrir hver 500 kg af metinni žyngd hvals skal greiša 2.860 kr. Viš įkvöršun hvalveišigjaldsins var litiš til įętlašrar kjötnżtingar į langreyšum og hrefnum og mjög grófrar įętlunar um veršmęti. Er viš žaš mišaš aš gjaldiš verši ekki hęrra en sem nemur 1,5% af žannig reiknušu veršmęti hvals. Samkvęmt žvķ er gert rįš fyrir aš tekjur af hvalveišigjaldi muni skila 38,9 m.kr. į įri. Er žį mišaš viš aš 150 langreyšar og 100 hrefnur verši veiddar og aš metin heildaržyngd žeirra sé samtals 6.800 tonn. Ķ fyrra voru veiddar 125 langreyšar og 81 hrefna.Verši frumvarpiš óbreytt aš lögum mį ętla aš śtgjöld rķkissjóšs vegna kostnašar Fiski­stofu aukist um 10–11 m.kr. į įri og aš žeim kostnaši verši aš fullu mętt meš tekjum af eftirlitsgjöldum. Auk žess er įętlaš aš tekjur rķkissjóšs af hvalveišigjaldi geti oršiš 35–40 m.kr. į įri. Samkvęmt frumvarpinu er įformaš aš lögin taki gildi fyrir sumarvertķšina į yfir­standandi įri. Ekki er gert rįš fyrir žessum breytingum į tekjum og gjöldum ķ fjįrlögum įrsins 2010. 

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband